گرایش مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی یکی از گرایش های مهندسی عمران است که در زمینه تحلیل، طراحی و بهینه سازی سازه هایی که به نوعی با آب سروکار دارند فعالیت دارد. در واقع اين گرايش ترکیبی از گرایش های سازه و آب است. با انتخاب این گرایش، يک مهندس عمران توانایی انجام پروژه های سازه ای و آبی را به طور همزمان خواهد داشت. این گرايش همچنین با مباحث مطرح شده در موضوعات ژئوتکنیک، محیط زیست و منابع آب نیز ارتباط دارد. به همین دلیل دانشجویان این گرایش امکان انتخاب درس های اصلی گرایشهای خاک وپی، سازه، زلزله و آب یا حتی محیط زیست را به عنوان دروس اختیاری دارند. در مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی تأکید بیشتر بر طراحی و محاسبات سازه های مرتبط با آب است.
در سالهای اخیر با توجه به رشد جمعیت و نگرش جدید به استفادۀ بهینه از منابع آبی کشور، جهت مصارف مختلف و نیز توجه بر امور مربوط به سدسازی و سازه های تأمين و توزیع آب، نیاز به متخصصین خبره در این زمینه ها و سطوح مختلف مهندسی آب، بیش از پیش احساس می شود.
امکان ادامه تحصيل در گرايش مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی در مقطع دکترا در داخل و خارج از کشور فراهم است. دانشآموختگان این دوره می توانند با وزارتخانه ها و سازمان های مسئول اجرای طرح های عمرانی در زمینه های مهندسی آب مانند وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت راه و شهرسازی و شهرداری ها همکاری داشته باشند. همچنین همکاری با مهندسین مشاور سدسازی و منابع آب، نظارت بر اجرای پروژه های موضوع فعالیت این شرکت ها و مشارکت در طراحی سازه های هیدرولیکی نظیر سدها، تونل ها، مهندسی رودخانه، خطوط انتقال و شبکه های توزیع آب، کانال های آب رسانی از دیگر زمینه های کاری دانشآموختگان این گرایش است. در هر یک از موارد فوق طراحی سازه های هیدرولیکی، اجرا و نظارت بر آنها بهطور مستقیم زیر نظر مهندسان سازه های هیدرولیکی انجام می شود که این خود، بازار کار مناسبی را برای آنان فراهم می‌کند. به هر حال ضرورت این دوره با توجه به حجم سرمایهگذاری کشور در صنعت آب و نیاز فوق العاده به استحصال منابع آبی و استفاده صحیح از آنها جهت تأمین آب برای مصارف شرب، کشاورزی و صنعت و توسعه نیروگاه های برقابی کاملاً مشهود است.
گروه مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی اصفهان با کادری مجرب و سابقهای طولانی در تعلیم و تحقیق، دستآوردهای فراوانی در حوزه تحلیل، طراحی و بهینه سازی انواع سازه های هیدرولیکی و مسائل مهندسی رودخانه داشته است. این گروه فعالیت خود را در دورههای تحصیلات تکمیلی، از سال 1375 در مقطع کارشناسی ارشد و از سال 1389 در مقطع دکتری آغاز نموده و در حال حاضر هر ساله ده ها دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری در این گرایش فارغالتحصیل میشوند. دانشآموختگان این گرایش اکثراً در زمره برترین های کشور بوده اند و از قابلیت های بالایی جهت ادامه تحصیل در داخل یا خارج از کشور و نیز جذب در بازار فعالیت های مهندسی آب برخوردار هستند. تاکنون پایاننامه ها و رساله های دکترای متعددی در زمینه های مختلف گرایش مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی انجام شده است و خروجی اکثر این تحقیقات چاپ مقالات کیفی در مجلات بسیار معتبر بوده است. ارتباط مؤثر اعضای هیات علمی این گرایش با مجامع علمی معتبر فرصتهای مناسبی برای پیشبرد فعالیتهای تحقیقاتی در اختیار دانشجویان این گرایش قرار داده است. برخی از فعالیتهای تحقیقاتی این گروه عبارتند از:
- سد و سازههای هیدرولیکی
شامل تحلیل، طراحی و بهینهسازی هیدرولیکی سدهای خاکی و بتنی و تأسيسات وابسته، انواع سرریزها، آبگیرها و مجاری تخلیه سدها، تونل ها و ...
- مهندسی رودخانه
شامل مسائل جریانهای رودخانهای و رسوب و فرسایش، سازه های تثبیت ساحل و ...
- اندرکنش آب و سازه
شامل تحلیل مسائل اندرکنش سازه های آبی نظیر دریچه ها و سرریزها، آنالیزهای دینامیکی و تحلیل پایداری سدها و سازه های هیدرولیکی و ...
- تکنولوژی بتن در سازههای هیدرولیکی
شامل مطالعات تکنولوژی بتن در سازههای هیدرولیکی، بتن های مقاوم در مقابل سایش و فرسایش، افزودنی های بتن در سازه های هیدرولیکی و ...
- خطوط انتقال و شبکه های توزیع و جمع آوری
شامل تحلیل، طراحی و بهینه سازی خطوط انتقال آب، شبکه های توزیع آب و شبکه های جمع آوری فاضلاب، ایستگاه های پمپاژ و ...
- شبکه های آبیاری و زهکشی
شامل تحلیل، طراحی و بهینه سازی شبکه کانال های آبیاری و زهکشی و سازه های وابسته شامل انواع بندها، سرریزها، دریچه ها، شیبشکن ها، سازه های پایانه، سازه های تنظیم و ...